Na czym polega działanie produktów antyalergicznych?
Histamina to hormon, który naturalnie występuje w organiźmie. Pełni wiele ważnych funkcji – przyspiesza gojeni się ran oraz reguluje napięcie mięśni gładkich. Pojawia się również w wyniku zetknięcia się z alergenem i wywołuje reakcję alergiczną. W zależności od reakcji może wystąpić reakcją uczuleniową lub wstrząs anafilaktyczny. Na rynku dostępnych jest wiele leków przeciwhistaminowych stosowanych w alergiach.
Leki przeciwhistaminowe – klasyfikacja i działanie
Histamina działa drażniąco na błony śluzowe i powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych. Przyczynia się do reakcji alergicznej, dlatego leki antyalergiczne można inaczej nazywać przeciwhistaminowymi. Jaki jest ich podział oraz w jaki sposób działają poszczególne grupy?
Leki przeciwhistaminowe I generacji
Do grupy tej zaliczamy pochodne etyloaminy (np. difenhydramina), etylenodiaminy, alkiloaminy (np. chlorfeniramina), piperazyny (np.hydroksyzyna) czy fenotiazyny (np. prometazyna). Klasyczne leki przeciwhistaminowe o niezwykle silnym działaniu przeciwalergicznym. Odpowiadają one za blokowanie receptora H1 oraz innych receptorów w organizmie, co wiąże się z dodatkowym działaniem i występowaniem skutków ubocznych. Stosowane w leczeniu gwałtownie przebiegających reakcji alergicznych, pokrzywek skórnych atopowym nieżycie nosa czy schorzeniach alergicznych nasilanych przez stres.
Leki przeciwhistaminowe II generacji
Do grupy tej zaliczamy ceteryzynę, mizolastynę, azelastynę, loratadynę oraz lewocertyryzynę. Wyróżniają się selektywnym powinowactwem jedynie do receptora H1. Nie przenika bariery krew-mózg, przez co minimalizują działania niepożądane i umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie w ciągu dnia. Mają również działanie pozareceptorowe, które polega na hamowaniu uwalniania mediatorów zapalnych. Negatywną stroną tego działania jest wpływ na pracę mięśnia sercowego. Mimo to leki przeciwhistaminowe II generacji są uważane za bezpieczne. Wykazują podobne zastosowanie, co generacja I.
Leki przeciwhistaminowe – przeciwwskazania i działania niepożądane
Lekarz oraz farmaceuta mogą poinformować nas o potencjalnych przeciwwskazaniach do stosowania produktów antyalergicznych. W przypadku leków przeciwhistaminowych I generacji jest to jaskra, przerost gruczołu krokowego czy uszkodzenie szpiku. II generacja uwzględnia jedynie zaburzenia pracy serca i nadwrażliwość. Niestety, produkty te posiadają również swoje działania niepożądane. O ile w przypadku generacji II jest to powodowanie senności, tak generacja I odznacza się dodatkowo zaburzeniami rytmu serca, trudnościami oddawaniu moczu, suchością w jamie ustnej, sennością czy obniżoną sprawnością psychofizyczną.
Leki przeciwhistaminowe dostępne bez recepty mogą być w postaci tabletek, syropów czy aerozoli do nosa. Ich końcowe działanie opiera się na zahamowaniu działania histaminy, a w rezultacie – zmniejszenia objawów alergii.